Sunday, September 9, 2007

Büyük Yüzyıl

Castilla kraliçesi İsabel ile Aragon kralı Fernando evlendiler. On yıl kadar soylular sınıfıyla savaşan "katolik krallar", sonunda zafere ulaşıp yeni İspanya'yı oluşturdular. Bunu, Granada'nın ilhakıyla toprakların geri alınmasının tamamlanması, Amerika'nın bulunması ve sömürge imparatorluğunun kurulması, İtalya'da Napoli ve Milano üstünde egemenlik sağlanması izledi. Portekiz krallığıyla birleşme (uzun ömürlü olmadı) sonunda, İber yarımadasının tarihinin en parlak dönemi başladı.

Engizisyon mahkemesinin gözetiminde korunan katolik mezhebi birliği, ulusal birliği de sağlamakla birlikte, toplum yaşamında kaçınılmaz bir durum yarattı: Museviler ve müslümanlar ya zorla din değiştirdiler ya da İspanya'dan çıkarıldılar. Yüz binlerce kişi sürgün edildi. Ortaçağ boyunca değişik bir görünümü olan İspanya, XV. yüzyılda birliğini tamamladı.

Bu birlik, yalnızca din ve kültür alanlarındaydı. Castilla dil ve edebiyatı, ulusal birliğin aracı ve anlatımı özelliğini kazandı. Siyasal alanda ve yönetimdeyse, Nuvarra, Aragon, Katalonya, Valencia krallıkları, iç işlerinde bir bağımsızlık sağlayan ayrıcalıklarım korumaktaydılar. Carlos V döneminde, Bourgogne düklerinin sarayındaki şatafatlı yaşam, İspanyol ileri gelenlerince de uygulandı. Castilla bölgesinde üretilen yünler, İspanya pazarlarından (başlıcası Burgos'tu)Flandre'deki kentlerin el tezgahlarına satılmaya başlanınca, yeni İspanyol birliğinin ve imparotorluğun iktisadi ekseni kurulmuş oldu. Amerika kıtasından taşınan altın ve gümüş, 1550-1580 yılları arasında Castilla iktisadını doruk noktasına ulaştırdı.

No comments: